सद्वस्तू साध्य करून घेण्याचा उपाय सत्संगती

 

 

 

एखाद्या दारूबाजाप्रमाणे विषयी मनुष्य वागत असताे.त्याला सर्व कळते पण वळत नाही.एकीकडे स्वतःला ताे परमात्म्याचा अंश म्हणविताे आणि दुसरीकडे विषयांच्या आहारी जाताे. खराेखर, भक्तीशिवायं सर्व काही वाया आहे.संताजवळ राहावे आणि भक्तीचे साधन करावे. आपल्याला काही करायचे उरले आहे जे वाटते, ते न वाटू लागले म्हणजे साधनांत प्रगती झाली असे समजावे.भगवंताची भक्ती घडायला गुरुसेवा हे एक मुख्य साधन आहे. जाे शिष्य आज्ञा पाळताे त्याला भेटणे गुरूला भागच पडते. वास्तविक गुरू मनात काही इच्छाच येऊ देत नाही; म्हणून कामधेनूपेक्षाही गुरू श्रेष्ठ आहे. अत्यंत तळमळीशिवाय भगवंताचा याेग शक्य नाही. संतसमागम प्रारब्धाने हाेताे, पण ‘सम’ रीतीने जाता आले तर खरा ‘समागम’ घडताे. पण आमचा मार्ग विषय आहे. म्हणून संत भेटूनही त्याचा ‘सतगम’ आपल्याला हाेत नाही. विषयांमध्ये धुंद असलेल्या आम्हाला पाहून संतांच्या मनात कालवाकालव हाेते; त्याची आपल्याला कल्पनाही येणार नाही. आपली बुद्धी आपल्याला समाधानाप्रत नेत नाही तर दुसऱ्याची मदत घेणे अवश्य आहे; अशा वेळी, ज्यांची मदत आपण घेताे त्यांचे आपण ऐकायला नकाे का?

 

भगवंताच्या जिज्ञासेचा मार्ग आक्रमायला संतांनी सांगितले. संतांना जिज्ञासा मूळचीच असते. आपल्याला ती नाही, म्हणून ती उत्पन्न करणे भाग आहे. काही केल्याशिवायच सद्वस्तु साध्य करून घेण्याचा उपाय, म्हणजे सत्संगती हा हाेय. सत्संगति अति अपूर्व काम करणारी आहे. ज्याचे भाग्य थाेर असेल त्यालाच ती लाभेल.एखादा मनुष्य भाेवऱ्यांत सापडला तर त्याला काढण्याचे दाेन मार्ग आहेत. एक मार्ग असा की, दुसऱ्या चांगल्या पाेहणाऱ्याने त्या भाेवऱ्यामध्ये उडी मारून ताे ाेडायचा आणि बुडत्याला बाहेर ओढून काढायचे. पण यासाठी शक्ती ार लागते. दुसरा मार्ग असा की आपणच भाेवऱ्यामध्ये बुडी मारून तळाशी जायचे आणि खालून बाहेर निघायचे.विद्वत्ता ही भाेवऱ्यासारखी आहे. वर वर पाणी िफरत असते तरी तळाशी ते संथ असते, तसे जे लाेक वरवर विद्या शिकतात, ते वादाच्या आणि मतांतराच्या चक्रांत सापडतात; पण जे खाेल तळाशी जातात त्यांना खरे काय ते आपाेआप कळते, आणि ते सगळीकडे एकच असते. विद्येच्या भाेवऱ्यामध्य सापडणाऱ्यांना बाहेर ओढून काढण्याचे काम ार माेठ्या संतांचे असते.

शहाण्याने त्या भानगडीत न पडावे; पण पडावे गलेच तर बुडी मारून बाहेर निघावे.